passende puzzelstukjes vormen cirkel

Wat zijn ”generaties op de werkvloer” en wat kan je ermee?

Judy Rebel

6 oktober 2023

De zin en onzin van de generaties op de werkvloer

Effectief leiderschap in een multigenerationele werkomgeving: Vitamine A als sleutel tot succes

Als ondernemer weet je dat een divers team een rijke bron van talent en perspectieven kan zijn. Maar wat als je te maken hebt met verschillende generaties op de werkvloer? Dit kan uitdagend zijn, aangezien volgens de theorie elke generatie haar eigen visie, werkethiek en verwachtingen heeft. In dit artikel sta ik stil bij de zin en onzin van generaties op de werkvloer en de kracht van ‘Vitamine A’ dat bijna altijd de oplossing is.

Er wordt in de media veel gesproken over vier generaties, maar in 2020 zouden er zelfs vijf generaties op de werkvloer aanwezig zijn. Er wordt gesproken over een generatie van geboren voor 1945 (the silent generation, the builders) en er zijn ook artikelen terug te vinden waar hele andere indelingen worden gemaakt. Ik ga uit van de meest voorkomende, en van vier generaties.

Communicatiekloof en kenmerken: generaties X, Y, Z en Babyboomers

Een van de grootste uitdagingen die je veel leest en hoort is ”het overbruggen van de communicatiekloof tussen de generaties”. Wat werkt voor de ene generatie, werkt mogelijk niet voor de andere. Het begrijpen van deze verschillen is essentieel. De kenmerken per generatie verschillen een aantal jaartjes als je gaat googelen. Bijvoorbeeld de generatie X: geboren tussen 1965-1980 of in de demografie geboren tussen 1955-1970. Vanuit de lesstof van de bachelor opleiding HRM kom ik op de volgende kenmerken:

  • Babyboomers of protestgeneratie (1945-1960): Hechten waarde aan loyaliteit en hebben vaak sterke leiderschapsvaardigheden, en hebben gestreden voor hun vrijheid. Bekijk dit filmpje over deze generatie van het CBS.
  • Generatie X of verloren of pragmatische generatie (1961-1980): Onafhankelijk, technisch bekwaam en waardeert een goede balans tussen werk en privé, relatief hoger opgeleid dan hun ouders.
  • Generatie Y of Millenials: (1981-1995): zijn opgegroeid met technologie en hechten waarde aan flexibiliteit en betekenisvol werk.
  • Generatie Z of afgekort Gen-Z (geboren na 1995): Digitaal = DNA en zijn bekend met sociale media en technologie op een ongekend niveau.
diagram generaties

Globale indeling en belangrijke kenmerken. Bron afbeelding: https://www.verschoor-oudshoorn.nl/verschoor-oudshoorn/blog/de-zin-en-onzin-van-generatiemanagement geraadpleegd op 06-10-23

In de afbeelding hieronder zie je hoe de verdeling is onder het aantal werkenden. Je ziet ook als je snel rekent dat de generatie millenials en x de meerderheid vormen.

Staafdiagram arbeidsparticipatie

Arbeidsparticipatie naar leeftijd, bron: https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/dashboard-arbeidsmarkt/werkenden/arbeidsparticipatie-naar-leeftijd-en-geslacht geraadpleegd 06-10-2023

Zoek de verschillen

Natuurlijk zijn er verschillen tussen deze groepen. Dat is volkomen normaal omdat ze geboren en opgegroeid zijn in een andere tijd. We kunnen labels gaan plakken maar dat heeft naar mijn mening geen enkele zin. Zet tien dertigers naast elkaar en ik denk dat ze volkomen verschillende ideeën over werk hebben. Verder heb je jeugdige vijftigers en ouwelijke dertigers.

Als ik een label zou willen plakken lukt me dat niet eens omdat de geboortejaren en de grens per generatie verschillen. Dat zegt al genoeg.

Wat maakt het dan lastig?

Waar het vaak verkeerd gaat op de werkvloer is als er geen Vitamine A wordt gebruikt. Iedereen is verschillend en heeft een eigen perspectief op de wereld. Als je blijft vasthouden aan jouw gezichtspunt, jouw visie en niet de moeite neemt om te luisteren naar het standpunt of visie van de ander, gaat het fout en komen jullie er niet uit.

Wat kan je eraan doen?

Om deze uitdagingen die al die verschillen kunnen geven het hoofd te bieden, is er behoefte aan een krachtig leiderschapsinstrument dat ik ‘Vitamine A’ noem. Dit staat voor oprechte Aandacht. Door jouw collega (en dus niet perse de generatie!) te erkennen, te begrijpen en waardering te tonen voor de eigen bijdragen, creëer je een omgeving van inclusie en respect. Naar mijn mening kijk je dus niet naar het label van iemands geboortejaar maar naar de persoon zelf en bied je ruimte voor zijn of haar visie.

Hoe implementeer je Vitamine A?

  • Luister actief: Neem de tijd om naar de zorgen, ideeën en behoeften van je mensen te luisteren.
  • Flexibiliteit: Pas je managementstijl aan om de verschillende behoeften van je teamleden te accommoderen.
  • Leren van elkaar: Moedig kennisdeling tussen jouw mensen aan om een cultuur van continu leren te bevorderen.
  • Stel vragen: als je iemand niet begrijpt, stel een oprechte vraag.
  • Bevorder een feedback cultuur.
  • Bij alles geldt: geef zelf het juiste voorbeeld.

Door Vitamine A toe te passen, kun je een werkomgeving creëren waarin iedere medewerker gedijt en bijdraagt aan het succes van jouw bedrijf. Hierdoor kun je als ondernemer de kracht van diversiteit omarmen en benutten.