Inleiding kernkwadrant

Je hebt vast wel eens gehoord van een kernkwaliteit of dat je denkt of zegt dat iemand in je allergie zit. Dat hier een doordacht model achter zit is niet iedereen duidelijk. In dit artikel leg ik je de samenhang uit en wat je ermee kunt. Het kernkwadrant model of Corequalities is een internationaal gebruikt model voor organisatieadvies, teamtraining of individuele ontwikkeling of persoonlijke leiderschap.

De kernkwadranten van Daniel Ofman bestaan uit vier elementen: de kernkwaliteit, de valkuil, de uitdaging en het allergie. Daarnaast kunnen ze worden bekeken vanuit drie verschillende lenzen: de ik-lens, de wij-lens en de het-lens.

Het kernkwadranten model van Ofman

Ofman bedacht dit model tijdens een wandelingetje, zo vertelde hij tijdens de certificeringscursus. Hier is een gedetailleerde uitleg van het kernkwadrant model:

1. Kernkwaliteit: Dit is de positieve eigenschap of kwaliteit die kenmerkend is voor een persoon. Het is iets waar ze in uitblinken en wat anderen waarderen. Bijvoorbeeld: vriendelijkheid, analytisch denken, empathie. Meestal gaat dit vanzelf, hier hoef je niet over na te denken.
2. Valkuil: Dit is het negatieve aspect dat verbonden is met de kernkwaliteit. Het kan naar voren komen wanneer iemand overdrijft of te veel nadruk legt op zijn kernkwaliteit. Bijvoorbeeld: overmatige vriendelijkheid kan leiden tot pleasen, te veel analytisch denken kan resulteren in overanalyseren.
3. Uitdaging: Dit is de positieve groeirichting voor de persoon, de tegenpool van de valkuil. Het is een eigenschap die de persoon kan ontwikkelen om een evenwichtiger gedragspatroon te bereiken. Bijvoorbeeld: grenzen stellen in plaats van te veel pleasen, flexibel denken in plaats van overanalyseren.
4. Allergie: Dit is de eigenschap of het gedrag dat sterke negatieve reacties oproept bij de persoon. Het botst meestal met hun kernkwaliteit en kan hen irriteren of uit evenwicht brengen. Bijvoorbeeld: onverschilligheid kan een allergie zijn voor iemand die sterk gericht is op empathie, impulsiviteit kan een allergie zijn voor iemand die sterk gericht is op analytisch denken.

In de afbeelding hieronder zie je een voorbeeld van de kernkwaliteit ”daadkracht” en de samenhang met de andere elementen van het model. Daarnaast staan er twaalf checkvragen bij vermeld om zeker te zijn dat het kwadrant ”klopt”. Je ziet het meteen als het niet klopt, dan loopt het niet lekker. Met deze checkvragen kun je opnieuw kijken waar een ander woord beter passend is bij jou.

Drie bewustzijnsvelden om de wereld te ervaren

Ofman gaat uit van drie lenzen waar we allemaal mee te maken hebben. Het zijn bewustzijnsvelden, Ofman noemt het ook wel drie planeten.

• Ik-lens: Deze lens richt zich op ”het schone”. De bewoners van de ik-planeet zijn vooral bezig met wat iets met hen doet of iets hen raakt, oftewel schoonheid en inspiratie. Aan de ik-kant krijg je door aan te voelen informatie in de vorm van intuïtie.
• Wij-lens: Deze lens richt zich op ”het juiste”. De bewoners van de wij-planeet zijn meer geboeid door hoe we met elkaar omgaan en wat daarin correct en juist is. Ze zijn sociaal gedreven. Aan de wij-kant krijg je informatie door te luisteren in de vorm van verhalen;
• Het-lens: Deze lens richt zich op ”het ware”. Bewoners van deze planeet zijn gedreven door of iets objectief waar is en of je het kunt bewijzen. Ze houden van analyseren en beheersen. Aan de het-kant krijg je informatie door te meten in de vorm van cijfers.

Samengevat stelt Ofman dat succes een gevolg is van een driedimensionale benadering waarin alles klopt, namelijk we werken aan de juiste inhoud (HET), met de juiste houding (IK) en in de juiste verhouding (WIJ). Klopt een van deze drie niet, dan eindig je waarschijnlijk met niets.

Hoe kan ik effectiever communiceren?

Feit is dat veel mensen slechts door 1 of 2 lenzen kijken en zo belangrijke informatie missen en niet effectief communiceren. Mensen kunnen hier last van krijgen en in teams kan dit zorgen voor verminderde productiviteit en werkplezier. Met behulp van dit perspectief en jouw ”pakketje” kernkwaliteiten en bijbehorende valkuilen, uitdagingen en allergieën ontstaat de mogelijkheid voor empathisch contact.

Om (zelf)leiderschap te ontwikkelen zul je dus in actie moeten komen. Proactief gedrag in plaats van reactief gedrag. “Niet klagen maar vragen”.

Effectieve vragen die hierbij kunnen helpen, zijn:

• Wat gebeurt er in mij?
• Wat gebeurt er tussen ons?
• Waar hebben we het inhoudelijk over?

Hoe kan het kernkwadrantenmodel worden ingezet?

Het kernkwadrant model kan individuen helpen om hun sterke punten te identificeren, hun valkuilen te begrijpen en te werken aan persoonlijke groei en ontwikkeling. Bij teambuilding kan het model de communicatie en samenwerking binnen het team verbeteren, door wederzijds begrip en acceptatie van elkaars kwaliteiten en uitdagingen te bevorderen. Op organisatieniveau helpt het model bij het creëren van een omgeving die de groei en ontwikkeling van individuen en teams ondersteunt, en die in lijn is met de doelstellingen en waarden van de organisatie met wederzijds begrip..

Meer lezen?

Wil je hier meer over lezen, dan beveel ik van harte het boek van Daniel Ofman ”hè, ik daar…?! aan. Daarnaast is een app beschikbaar waarmee je inzicht krijgt in jouw kernkwaliteiten. Je kunt een dagelijkse reflectie doen. Als je je bijvoorbeeld hebt geërgerd aan een persoon kan je via de app eenvoudig een kernkwadrant bouwen startend vanuit die allergie, waardoor je inzicht krijgt waar die ergernis vandaan komt. Mij heeft dit veel opgeleverd. Je vindt de app bij Google Play of in de Apple appstore.